Thống kê sơ bộ từ đầu năm 2019 đến nay, Tổng cục QLTT đã phát hiện, xử lý hàng chục ngàn vụ vi phạm, thu nộp ngân sách nhà nước trên 430 tỷ đồng. “Một số lần trong vai khách mua hàng, tôi thử rảo qua vài điểm bán tại các khu mua sắm nói trên, phát hiện tiểu thương vẫn kinh doanh hàng nhái, hàng giả. Chỉ cần cơ quan chức năng rời đi, sai phạm tiếp diễn”, một cán bộ QLTT bức xúc
Vài tuần nay, lực lượng chuyên trách chống buôn lậu, gian lận thương mại liên tiếp phát hiện, ngăn chặn thành công nhiều lô hàng lớn tuồn vào thành phố. Qua khai báo bước đầu từ một số chủ hàng, toàn bộ hàng hóa nếu vận chuyển trót lọt sẽ tung ra thị trường phục vụ nhu cầu mua sắm cuối năm cũng như cận Tết Nguyên đán 2020.
Muốn mác nào cũng có
Hải quan TPHCM phối hợp các cơ quan chuyên trách vừa phát hiện một container hàng hóa nhập khẩu giả mạo xuất xứ Việt Nam. Lô hàng trị giá 600 triệu đồng, với hàng ngàn sản phẩm chăn, gối, nệm… nhập khẩu từ Trung Quốc. Bên ngoài mỗi kiện hàng ghi “Made in China” khi làm thủ tục thông quan, nhưng kiểm tra hàng hóa bên trong thì trên mỗi sản phẩm lại ghi “Made in Vietnam” kèm theo tên, địa chỉ đơn vị sản xuất ở Việt Nam. Trước đó, Hải quan TPHCM cũng kịp thời ngăn chặn lô hàng quần áo nhập từ Trung Quốc (khai báo trị giá 49.000USD) nhưng khi kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện toàn bộ số hàng thời trang này ghi “Made in Vietnam” hoặc “Made in Korea”. Chưa kể trong lô hàng còn có sẵn tem mác ghi địa chỉ, xuất xứ công ty Việt Nam hoặc Hàn Quốc.
Ngay cả những khu mua sắm lớn, thu hút khách du lịch như chợ Bến Thành, Trung tâm mua sắm Saigon Square (quận 1) cũng có quầy sạp kinh doanh hàng nhái, giả mạo xuất xứ. Lực lượng Quản lý thị trường (QLTT) TPHCM vừa kiểm tra hàng chục điểm kinh doanh tại đây, thu giữ số lượng lớn hàng giả mạo gồm đồng hồ, túi xách thời trang các loại thương hiệu Rolex, LV, Chanel, Dior… Điều đáng nói, trong quá trình cơ quan chức năng kiểm tra những điểm kinh doanh sai phạm, thì một số điểm bán chưa bị phát hiện đã tranh thủ tẩu tán hàng hoặc lén bán cho du khách.
Chưa kể, hiện nay hàng dỏm đã có những đơn vị chuyên trách tiếp tay. Bà M.T.H., tiểu thương chuyên kinh doanh mặt hàng trái cây tại quận Gò Vấp, cho biết: “Khách muốn gắn mác nào cho trái cây cũng có, như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Úc, Newzeland... Giá tem rẻ bèo, khoảng vài trăm đồng/tem, trong khi dán tem ngoại giúp trái cây tăng giá gấp 2 - 3 lần. Chủ vựa thường có sẵn đầu mối in tem giả thương hiệu trái cây nổi tiếng”. Đây cũng là chiêu trò đội lốt trái cây Nhật Bản, Mỹ cho táo vàng Sơn Đông (Trung Quốc) rộ lên vài ngày nay. Qua ghi nhận thực tế, táo vàng Trung Quốc có giá 45.000 - 50.000 đồng/kg, nhưng khi “thổi” thành táo Nhật Bản hoặc Mỹ thì lên 200.000 - 300.000 đồng/kg. Có tiểu thương còn mạnh miệng khẳng định loại táo vàng này xuất xứ Nhật Bản nhưng được trồng tại Trung Quốc với quy trình nghiêm ngặt, đảm bảo chất lượng Nhật Bản. Điều đặc biệt của táo chính là tạo mật, càng để lâu trong tủ lạnh càng ngọt, thơm mùi vani… Tuy vậy, khi đến trực tiếp các cửa hàng để tìm hiểu, táo vàng Nhật Bản có màu vàng nhạt chứ không vàng rực rỡ như hàng Trung Quốc nêu trên.
Giám sát chặt thị trường cuối năm
Mới đây, Tổng cục QLTT yêu cầu QLTT các địa phương tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường cuối năm 2019, cũng như trước, trong và sau Tết Nguyên đán Canh Tý 2020. Trong đó, tập trung vào các chuyên đề kiểm soát an toàn thực phẩm tại khu vực chợ đầu mối, siêu thị, kho chứa hàng đông lạnh; các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm đường phố; kiểm tra các hành vi vi phạm về vận chuyển, buôn bán hàng nhập lậu, hàng cấm, buôn bán hàng giả, hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; hành vi vi phạm trong lĩnh vực xúc tiến thương mại, thương mại điện tử, các website, mạng xã hội, các ứng dụng bán hàng trực tuyến… Đồng thời tập trung phối hợp triệt phá các đường dây buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, cửa khẩu quốc tế; các cơ sở sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm an toàn thực phẩm đang tồn tại trên địa bàn.
Đối với Cục Hải quan TPHCM, từ nay đến cuối năm sẽ phân vùng trọng điểm tập trung rà soát, giám sát, như các kho bãi tập kết container, các địa điểm chuyển phát nhanh… Ngoài những mặt hàng thuộc danh mục cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu, sẽ chú ý đến các mặt hàng trọng điểm gồm hàng quần áo thời trang, hàng hóa đã qua sử dụng, hàng tạm nhập tái xuất, tiền chất gây nghiện… Bên cạnh đó, các đối tượng doanh nghiệp, cá nhân thường kinh doanh mặt hàng nhạy cảm, thường vi phạm Luật Hải quan cũng sẽ nằm trong “tầm ngắm” của các lực lượng chuyên trách.
Ông Phan Minh Lê, Phó cục trưởng Cục Hải quan TPHCM, khẳng định Hải quan TP sẵn sàng phối hợp với các lực lượng chuyên trách để đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả. Thực tế cho thấy, những đối tượng vi phạm đang sử dụng nhiều chiêu trò, thủ đoạn tinh vi nhằm qua mặt lực lượng chức năng. Điển hình như lợi dụng hệ thống tự động phân luồng (miễn kiểm tra thực tế hàng hóa), tranh thủ sự thông thoáng của Luật Doanh nghiệp (dễ thành lập doanh nghiệp, dễ giải thể thành lập công ty mới) để từ đó buôn lậu hàng hóa, gian lận thuế… Trước thực trạng này, Hải quan TPHCM tiếp tục tăng cường công tác thu thập thông tin, kiểm soát chặt hoạt động xuất nhập khẩu, hàng hóa tạm nhập tái xuất, xử lý kịp thời hành vi buôn lậu, gian lận thương mại