Như đã thông tin, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh ngày 21-9 đã ký quyết định cắt giảm 675 điều kiện đầu tư kinh doanh nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Sau cắt giảm, bộ này sẽ còn lại 541 điều kiện được áp dụng ở các ngành, nghề.
“Đây là đợt cắt giảm lớn nhất trong lịch sử ngành công thương” - Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh nói.
Còn TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, nhận định: “Kết quả này gây sửng sốt, cho thấy nỗ lực và quyết tâm rất mạnh của Bộ”.
Với quyết định này, 55,5% tổng các điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc ngành đã được cắt giảm. Các ngành, nghề này bao gồm xăng dầu, khí, tiền chất thuốc nổ, hóa chất, rượu, thuốc lá, thực phẩm, điện, tạm nhập tái xuất hàng thực phẩm đông lạnh, nhượng quyền thương mại, logistic, tiền chất công nghiệp, sở giao dịch hàng hóa, giám định thương mại, đa cấp, thương mại điện tử, vật liệu nổ công nghiệp.
Giấy phép con “lạ”
Trong những giấy phép con được Bộ Công Thương đề nghị cắt giảm, có nhiều giấy phép con rất lạ, từng bị các doanh nghiệp kêu ca rất nhiều. Ví dụ với kinh doanh rượu, Bộ Công Thương đề nghị bỏ 31 điều kiện, trong đó có những điều kiện rất “trời ơi”.
Đơn cử: Giấy phép kinh doanh phân phối sản phẩm rượu được xác định theo số dân trên cả nước theo nguyên tắc không quá một (1) giấy phép kinh doanh phân phối sản phẩm rượu trên bốn trăm ngàn (400.000) dân.
Mỗi thương nhân chỉ được cấp một loại giấy phép kinh doanh sản phẩm rượu.
Giấy phép kinh doanh bán lẻ sản phẩm rượu tại cửa hàng bán lẻ trên địa bàn một quận, huyện, thị xã (sau đây gọi chung là huyện) được xác định theo nguyên tắc không quá một (01) giấy phép kinh doanh bán lẻ sản phẩm rượu trên một ngàn (1.000) dân và phù hợp theo quy hoạch hệ thống kinh doanh bán lẻ sản phẩm rượu.
Hằng năm kể từ ngày nghị định này có hiệu lực, căn cứ vào tình hình biến động dân số từng thời kỳ, cơ quan có thẩm quyền công bố số lượng giấy phép kinh doanh (phân phối, bán buôn, bán lẻ) sản phẩm rượu phải công bố số lượng giấy phép đang còn hiệu lực và số lượng giấy phép còn lại chưa được cấp (nếu có).
Người tham gia trực tiếp sản xuất rượu phải đảm bảo sức khỏe, không mắc bệnh truyền nhiễm.
Có năng lực tài chính bảo đảm cho toàn bộ hệ thống phân phối của doanh nghiệp hoạt động bình thường (có giấy xác nhận của ngân hàng tối thiểu 1 tỉ Việt Nam đồng trở lên)...
Mặt bằng phải... phù hợp với hướng gió
Với kinh doanh khí, Bộ Công Thương đề nghị cắt giảm (đã bao gồm số lượng điều kiện chuyển sang hậu kiểm) là 82 điều kiện. Trong đó có những điều kiện đã “bóp chết” rất nhiều doanh nghiệp nhỏ như: Có kho tổng dung tích các bồn chứa tối thiểu 3.000 m3 (ba ngàn mét khối) thuộc sở hữu thương nhân hoặc đồng sở hữu hoặc thuê của thương nhân kinh doanh khí tối thiểu 01 (một) năm để tiếp nhận LPG từ tàu hoặc phương tiện vận chuyển khác.
Có số lượng chai LPG các loại (không tính chai LPG mini) đủ điều kiện lưu thông trên thị trường thuộc sở hữu của thương nhân với tổng dung tích chứa tối thiểu 3.930.000 lít (ba triệu chín trăm ba mươi ngàn lít).
Có hệ thống phân phối LPG bao gồm cửa hàng bán LPG chai hoặc trạm cấp LPG hoặc trạm nạp LPG vào phương tiện vận tải được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện hoặc khách hàng công nghiệp và có tối thiểu 40 (bốn mươi) tổng đại lý hoặc đại lý kinh doanh LPG...
Tương tự, với kinh doanh thực phẩm, số lượng điều kiện được Bộ Công Thương đề xuất cắt giảm bước 1 là 215 điều kiện và bước 2 là 331 điều kiện.
Trong đó có những điều kiện rất "khó hiểu". Ví dụ: Bố trí mặt bằng dây chuyền sản xuất phải phù hợp với hướng gió để tránh ảnh hưởng thải rắn, các loại bã dầu, khu vệ sinh và các nguồn ô nhiễm khác.
Hệ thống đường giao thông nội bộ phải được thiết kế, xây dựng đảm bảo bền, chắc, không gây bụi, đường di chuyển trên cao phải có lan can hoặc vách ngăn dễ quan sát, bảo đảm an toàn lao động.
Nhà xưởng phải có các cửa thông gió đảm bảo sự lưu thông của không khí, dễ thoát nhiệt và khí phát sinh trong quá trình sản xuất để đảm bảo nhiệt độ môi trường làm việc và an toàn lao động theo quy định…
Hiện nay, dù Bộ Công Thương đã đề nghị cắt giảm nhiều giấy phép con vô lý nhưng nhiều chuyên gia cho rằng cần tiếp tục rà soát lại các điều kiện kinh doanh để bãi bỏ tiếp những điều kiện kinh doanh “vớ vẩn”, cản trở doanh nghiệp phát triển, tạo cơ hội cho nhũng nhiễu